Τα κινεζικά brands όχι μόνο εξασφάλισαν την ηγεσία στην εγχώρια αγορά, αλλά είναι πλέον σε θέση να διαμορφώσουν την παγκόσμια ηλεκτρική μετάβαση.

Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανική αγορά στον κόσμο. Με πάνω από 23 εκατομμύρια οχήματα να έχουν καταγραφεί το 2024, αντιπροσωπεύει περίπου το 30% των παγκόσμιων ετήσιων ταξινομήσεων. Μέχρι το 2022, η εγχώρια αγορά κυριαρχούνταν κυρίως από ξένους κατασκευαστές, όπως η Volkswagen, η Toyota και η Honda.

Ωστόσο, μετά την πανδημία του κορωνοϊού, παρατηρήθηκε μια σημαντική αλλαγή. Από το 2021 και μετά, τα κινεζικά brands άρχισαν να αποκτούν ξανά δυναμική, εγκαινιάζοντας αυτό που μπορεί να περιγραφεί ως αναγέννηση των εγχώριων κατασκευαστών. Μέχρι το 2023, τα συνολικά μεγέθη τους έφτασαν αυτά των ξένων κατασκευαστών, ενώ το 2024 τα ξεπέρασαν αποφασιστικά, κατακτώντας το 59% του εγχώριου μεριδίου αγοράς.

Σε απόλυτους αριθμούς, αυτό μεταφράζεται σε 14 εκατομμύρια οχήματα που καταγράφηκαν από κινεζικά brands στην εγχώρια αγορά το 2024. Αυτή η αλλαγή δεν αναδιαμόρφωσε μόνο το ανταγωνιστικό τοπίο στην Κίνα, αλλά διέκοψε επίσης τις παγκόσμιες στρατηγικές των καθιερωμένων δυτικών παικτών. Κατασκευαστές που κυριαρχούσαν στην κινεζική αγορά για δεκαετίες τώρα βλέπουν την επιρροή και τους όγκους τους να μειώνονται, καθώς υστερούν έναντι ευέλικτων και καινοτόμων τοπικών ανταγωνιστών.

Ένα από τα πιο συμβολικά σημεία αυτής της μεταμόρφωσης είναι η απώλεια της ηγεσίας από τη Volkswagen — ένα brand που κυριαρχούσε στις κινεζικές ταξινομήσεις για δεκαετίες. Η θέση της έχει διαβρωθεί από την ταχεία άνοδο των εγχώριων ανταγωνιστών. Το 2023, η BYD ξεπέρασε τη Volkswagen, κατακτώντας την πρώτη θέση στις πωλήσεις στην Κίνα, και το 2024 η BYD κατέκτησε την 6η θέση παγκοσμίως μεταξύ των αυτοκινητοβιομηχανιών σε όγκο. Ένα ορόσημο που σηματοδοτεί καμπή όχι μόνο για την κινεζική αγορά, αλλά και για την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανική, καθώς οι καθιερωμένοι παίκτες πιέζονται όλο και περισσότερο από τοπικούς κατασκευαστές που βασίζονται στην τεχνολογία και την ταχύτητα.

Πέρα από τη μεταβολή στην ηγεσία των brands, μια βαθύτερη μεταμόρφωση αποκαλύπτεται όταν αναλυθεί η εξέλιξη των τεχνολογιών κινητήρων στην Κίνα σε σχέση με την προέλευση των brands, επισημαίνει η Jato. Η αγορά της Κίνας καθοδηγείται πλέον έντονα από τα Οχήματα Νέας Ενέργειας (NEVs) — μια κατηγορία που περιλαμβάνει αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα (BEVs), plug-in υβριδικά (PHEVs) και εκτεταμένης αυτονομίας υβριδικά (EREVs). Το 2024, τα NEVs αντιπροσώπευαν το 45% των συνολικών ταξινομήσεων, σε πλήρη αντίθεση με τις πιο «παραδοσιακές» τεχνολογίες εσωτερικής καύσης (ICE, ήπια υβριδικά—MHEV, και πλήρη υβριδικά—HEV).

Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι η άνοδος των NEVs καθοδηγείται συντριπτικά από τα εγχώρια brands. Το 2024, εννέα στα δέκα NEVs που πωλήθηκαν στην Κίνα παρήχθησαν από τοπικούς κατασκευαστές. Αυτή η κυριαρχία καθιστά την Κίνα όχι μόνο την πιο προηγμένη χώρα στην παγκόσμια μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αλλά και τη μεγαλύτερη και πιο ανταγωνιστική αγορά για αυτές τις τεχνολογίες, χάρη τόσο στην κλίμακα της ζήτησης όσο και στην ένταση του ανταγωνισμού.

Αντί να ανταγωνιστούν τους ξένους κατασκευαστές απευθείας σε παραδοσιακές πλατφόρμες με κινητήρες εσωτερικής καύσης, οι Κινέζοι κατασκευαστές αγκάλιασαν στρατηγικά την ηλεκτροκίνηση από νωρίς, χρησιμοποιώντας την ως μοχλό για να ξεπεράσουν τους παλαιούς παίκτες. Ενώ πολλές διεθνείς μάρκες συνέχισαν να βλέπουν τα BEVs ως μια μακροπρόθεσμη εναλλακτική των ICE, οι Κινέζοι κατασκευαστές επένδυσαν εξ αρχής δυναμικά στα NEVs — με καινοτομία, κάθετη ολοκλήρωση και διαφοροποίηση προϊόντων.

Ως αποτέλεσμα, τα κινεζικά brands όχι μόνο εξασφάλισαν την ηγεσία στην εγχώρια αγορά, αλλά είναι πλέον σε θέση να διαμορφώσουν την παγκόσμια ηλεκτρική μετάβαση, θέτοντας νέα πρότυπα σε κόστος, τεχνολογία και ταχύτητα εκτέλεσης.

Κινεζικές εξαγωγές

Ενώ τα κινεζικά brands συνέχισαν να επεκτείνονται στην εγχώρια αγορά, σημείωσαν επίσης εκρηκτική αύξηση στις εξαγωγές μεταξύ 2019 και 2024. Αυτή η άνοδος οφείλεται στη ραγδαία αύξηση της παραγωγικής τους ικανότητας, η οποία δεν εξυπηρετεί μόνο τις υψηλές εγχώριες ανάγκες, αλλά επιτρέπει και μια στρατηγική στροφή προς διεθνείς ευκαιρίες.

Αυτή η εξάπλωση διαφέρει σημαντικά από τα ιστορικά πρότυπα ανάπτυξης άλλων ασιατικών χωρών, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα. Οι βασικές διαφορές έγκεινται στον μεγάλο αριθμό ενεργών κατασκευαστών - η βάση δεδομένων του 2024 καταγράφει πάνω από 130 τοπικά brands στην Κίνα - και στην ασύγκριτη κατασκευαστική της ικανότητα.

Οι τρεις κορυφαίοι εξαγωγείς οχημάτων το 2024 ήταν:

MG, με μερίδιο 12% των συνολικών εξαγωγών οχημάτων της Κίνας,

BYD, με 7%, και

Chery, με 5%.

Η Jato αναλύοντας σε βάθος τις εξαγωγές των Κινέζων κατασκευαστών, διαπίστωσε ότι σήμερα αυτές αντιπροσωπεύουν περίπου 2,1% του παγκόσμιου όγκου οχημάτων. Η διείσδυσή τους ξεπερνά το 10% σε περιοχές όπως η Ωκεανία, η Μέση Ανατολή και η Αφρική. Σε άλλες ασιατικές χώρες, οι εξαγωγές παραμένουν σχετικά χαμηλές, παρότι στην Ρωσία οι επιδόσεις είναι ισχυρές — όπου πολλοί Κινέζοι κατασκευαστές εγκατέστησαν τοπική παραγωγή μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Εκεί, τα κινεζικά brands κατέχουν πλέον σχεδόν 50% μερίδιο αγοράς, επωφελούμενα από την αποχώρηση των ευρωπαϊκών brands.

Επίσης, στη Νοτιοανατολική Ασία το μερίδιο των κινεζικών κατασκευαστών αυξάνεται σταθερά, αν και η παρουσία τους παραμένει περιορισμένη σε βασικές περιφερειακές αγορές όπως η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι εξαγωγές κινεζικών οχημάτων είναι σχεδόν ανύπαρκτες, κυρίως λόγω των υψηλών δασμών εισαγωγής που έχουν επιβληθεί από τις αμερικανικές κυβερνήσεις.

Η Ευρώπη ξεχωρίζει ως ο κορυφαίος προορισμός για τις εξαγωγές κινεζικών οχημάτων, με πάνω από 300.000 μονάδες να έχουν εισαχθεί το 2024. Παρά το γεγονός ότι η διείσδυση παραμένει στο 2,5%, η Ευρώπη αποτελεί τη μεγαλύτερη ευκαιρία για ανάπτυξη. Αυτό οφείλεται κυρίως στις ευνοϊκές συνθήκες εισαγωγής για μη ηλεκτρικά οχήματα και σε ένα σαφές ρυθμιστικό μονοπάτι προς την ηλεκτροκίνηση, που επιτρέπει στους Κινέζους κατασκευαστές να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματά τους στα Οχήματα Νέας Ενέργειας.