Για χρόνια κυκλοφορούσε ο μύθος ότι η Audi είχε κατασκευάσει ένα αυτοκίνητο που κατανάλωνε μόλις 1,76 lt πετρελαίου στα 100 km και ότι ποτέ δεν το διέθεσε στην αγορά για «ύποπτους» λόγους.

Η ιστορία του Audi 100 TDI, από το 1989, αναζωπυρώθηκε πρόσφατα, όταν ο πρωταθλητής ράλι Miko Marczyk διένυσε 2.831 χιλιόμετρα με μια Skoda Superb χωρίς ανεφοδιασμό, επιτυγχάνοντας μέση κατανάλωση 2,61 lt/100km. Αυτό θύμισε σε κάποιους την υπόθεση της Audi, που ο θρύλος την ήθελε να είχε κάνει κάτι ακόμη πιο εντυπωσιακό τη δεκαετία του ‘80.

Το Audi 100 TDI, που παρουσιάστηκε το 1989 στη Διεθνή Έκθεση Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης, ήταν ένα τεχνολογικό ορόσημο. Ήταν το πρώτο επιβατικό μοντέλο με πεντακύλινδρο turbodiesel κινητήρα άμεσου ψεκασμού, χωρητικότητας 2.5 λίτρων, με απόδοση 120 ίππων και 265 Nm ροπής. Η ισχύς του αργότερα αυξήθηκε στους 140 hp.

Ωστόσο, το συγκεκριμένο μοντέλο δεν γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία: μόλις 2.891 αυτοκίνητα παρήχθησαν, καθώς η σειρά έφτανε στο τέλος της και η τιμή του ξεπερνούσε τα 46.000 μάρκα. Παρ’ όλα αυτά, η κατανάλωση μεταξύ 5,7 και 6,0 lt/100km και η αυτονομία των 1.400 χιλιομέτρων θεωρήθηκαν εξαιρετικά επιτεύγματα για την εποχή.

Η ιστορία του ρεκόρ των 1,76 λίτρων ξεκινά τον ίδιο χρόνο, όταν η Audi διοργάνωσε μια εντυπωσιακή δοκιμή κατανάλωσης για λόγους προβολής. Ένα ειδικά προετοιμασμένο Audi 100 TDI διένυσε 4.818 χιλιόμετρα με ένα μόνο ρεζερβουάρ. Η δήλωση του τότε επικεφαλής τεχνικής εξέλιξης Γιούργκεν Στοκμάρ στην τηλεόραση ότι «το αυτοκίνητο θα κυκλοφορήσει σύντομα» παρερμηνεύτηκε: εννοούσε την έκδοση παραγωγής, όχι το όχημα που σημείωσε το ρεκόρ.

Σύμφωνα με τη γερμανική υπηρεσία AFP, που διερεύνησε την υπόθεση, η Audi είχε διευκρινίσει ήδη από το 1989 πως το αυτοκίνητο του ρεκόρ ήταν ειδικά τροποποιημένο. Μεταξύ των αλλαγών περιλαμβάνονταν χαμήλωμα αμαξώματος, μερικό κλείσιμο της μάσκας, αφαίρεση ηχομονωτικών υλικών για μείωση βάρους, υπερβολικά αυξημένη πίεση ελαστικών (4 bar) για μείωση της αντίστασης κύλισης και ηλεκτρική αντλία φρένων ώστε να ελαφρύνει ο κινητήρας.

Επιπλέον, ο κινητήρας είχε χαμηλότερη σχέση συμπίεσης, γυαλισμένα μηχανικά μέρη για ομαλότερη λειτουργία, τροποποιημένο χρονισμό ψεκασμού, μικρότερα μπεκ και πιο αραιό λάδι. Ακόμη και ο αέρας βοήθησε: το ρεκόρ έγινε με ευνοϊκούς ανέμους και σταθερή ταχύτητα μόλις 60,2 km/h - κάτι εντελώς μη ρεαλιστικό για κανονική χρήση.

Με λίγα λόγια, η κατανάλωση των 1,76 lt/100km δεν αφορούσε το Audi 100 TDI παραγωγής, αλλά ένα πειραματικό όχημα, κατασκευασμένο αποκλειστικά για λόγους δημοσίων σχέσεων. Το αυτοκίνητο που βγήκε τελικά στην αγορά ήταν πολύ πιο βαρύ, με έμφαση στην άνεση και στις επιδόσεις - και φυσικά με τριπλάσια κατανάλωση.

Η Audi, βέβαια, δεν σταμάτησε να πειραματίζεται με την αποδοτικότητα. Το 1990 παρουσίασε το Audi 100 Duo, ένα υβριδικό πρωτότυπο βασισμένο στο Avant 2.3 E - επτά ολόκληρα χρόνια πριν το Toyota Prius. Και ήδη από το 1981, η εταιρεία είχε επιτύχει κατανάλωση 2,27 lt/100km με ένα ειδικά προετοιμασμένο Audi 80 D, σε συνεργασία με το περιοδικό Auto motor und sport.

Τελικά, η ιδέα της «ακραίας οικονομίας» δεν χάθηκε: το 2001, τα Audi A2 1.2 TDI 3L και VW Lupo 3L κατάφεραν επίσημα κατανάλωση 2,99 lt/100km, ενώ το πρωτότυπο VW 1L του Ferdinand Piech το 2002 κατέρριψε κάθε ρεκόρ με μόλις 0,89 lt/100km.