Αποκτώντας βασικές γνώσεις μηχανολογίας και των εξαρτημάτων του αυτοκινήτου, μπορείτε να γλιτώσετε αρκετές εκατοντάδες ευρώ από τις επισκέψεις στο συνεργείο για μικροπροβλήματα.

Αν και δεν είναι απαραίτητο ένας οδηγός να ξέρει πώς να αλλάζει μπουζί ή πώς δουλεύει ένας κινητήρας, παρά το γεγονός ότι μαθαίνει κάποια βασικά πράγματα κατά την απόκτηση διπλώματος, μπορεί να του αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμα. Η κατανόηση των χαρακτηριστικών και της λειτουργίας των μερών ενός κινητήρα μπορεί να τον γλιτώσει από πολλές επισκέψεις στο συνεργείο, ενώ η πρόληψη και η αποφυγή βλαβών είναι πολύ πιο εύκολη όταν γνωρίζει κάποιος πώς λειτουργεί το όχημά του.

Επιπλέον, ακόμη κι όταν η επίσκεψη στον μηχανικό είναι αναπόφευκτη, οι βασικές γνώσεις του δίνουν πλεονέκτημα, αφού είναι πιο εύκολο να καταλάβει αν ένα κόστος είναι υπερβολικό ή αν προτείνεται μια περιττή επισκευή, διασφαλίζοντας ότι πληρώνει μόνο για ό,τι πραγματικά χρειάζεται.

Η γνώση της θέσης και του ρόλου κάθε στοιχείου του κινητήρα είναι απαραίτητη για τη βασική συντήρηση και την έγκαιρη αναγνώριση προβλημάτων. Ορισμένα βασικά εξαρτήματα είναι τα εξής:

Μπλοκ κινητήρα: Αποτελείται από τους κυλίνδρους, την κυλινδροκεφαλή (όπου βρίσκονται οι βαλβίδες εισαγωγής, τα μπεκ κ.ά.) και το κάρτερ (που αποθηκεύει το λάδι).
Τάπα λαδιού: Έχει ένα καπάκι, συνήθως με ένδειξη λαδιού. Από εκεί προσθέτουμε λιπαντικό, όταν η ράβδος ή η ένδειξη στο ταμπλό δείχνει χαμηλή στάθμη.
Μπεκ: Ψεκάζουν καύσιμο στον θάλαμο καύσης. Βρίσκονται στην κυλινδροκεφαλή και μοιάζουν με σύριγγες.
Μπουζί: Υπάρχουν μόνο σε βενζινοκινητήρες. Δημιουργούν σπινθήρα για την καύση του μείγματος αέρα-καυσίμου.
Δυναμό: Μετατρέπει τη μηχανική ενέργεια σε ηλεκτρική, για χρήση ή αποθήκευση στην μπαταρία.
Μπαταρία: Αποθηκεύει την ηλεκτρική ενέργεια (12V) και λειτουργεί με χημικές αντιδράσεις.
Πολλαπλή εισαγωγής - εξαγωγής: “Κανάλια” μέσω των οποίων κυκλοφορούν τα αέρια. Η πολλαπλή εισαγωγής μεταφέρει αέρα στον κινητήρα, ενώ της εξαγωγής στέλνει τα καυσαέρια στην εξάτμιση.
Turbo: Χρησιμοποιεί την αδράνεια των καυσαερίων για να εισάγει περισσότερο οξυγόνο στον κινητήρα, βελτιώνοντας την απόδοση και μειώνοντας τις εκπομπές. Συνήθως έχει σχήμα σαλιγκαριού.
Δοχείο διαστολής: Περιέχει το αντιψυκτικό (ροζ ή πράσινο υγρό). Ποτέ μην το ανοίγετε με ζεστό κινητήρα.
Δοχείο υγρού φρένων: Εύκολα ορατό στον χώρο του κινητήρα. Το υγρό πρέπει να αλλάζεται κάθε 2 χρόνια ή 40.000 χλμ.
Δοχείο υγρού τιμονιού: Είναι εύκολα ορατό και συνήθως έχει κόκκινο χρώμα, το οποίο όταν παλιώσει γίνεται καφετί. Αλλάζεται ανά 90.000 - 100.000 χλμ.
Δοχείο υγρού υαλοκαθαριστήρων: Εκεί βάζουμε το ειδικό υγρό για τους υαλοκαθαριστήρες και συνήθως έχει μπλε καπάκι.
Ασφαλειοθήκη: Περιέχει τις ασφάλειες που προστατεύουν τα ηλεκτρικά κυκλώματα. Βρίσκεται κυρίως στον χώρο του κινητήρα ή στο εσωτερικό.

Εξίσου σημαντική με τη γνώση των στοιχείων του κινητήρα είναι και η κατανόηση των προειδοποιήσεων που μπορεί να μας δίνει το αυτοκίνητο, αλλά και η γνώση των αιτιών για τις πιο συνήθεις βλάβες.

Ξεκινάμε με την υπερθέρμανση, η οποία τις περισσότερες φορές οφείλεται είτε στη χαμηλή στάθμη λαδιού, είτε στην έλλειψη αντιψυκτικού, ενώ σπάνια είναι η περίπτωση να έχει κολλήσει ο θερμοστάτης. Ανεξαρτήτως αιτίας, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες που κοστίζουν αρκετά. Οπότε, αν αντιληφθείτε ότι η θερμοκρασία έχει ανέβει στα κόκκινα, κάτι που φαίνεται από την αντίστοιχη ένδειξη στον πίνακα οργάνων, σταματήστε άμεσα.

Επίσης, αν διαπιστώσετε ότι το αυτοκίνητο «καίει» υπερβολική ποσότητα λαδιού, τότε κατά πάσα πιθανότητα υπάρχει φθορά στα ελατήρια ή στους κυλίνδρους. Τέλος, το χειρότερο είναι το “κόλλημα” του κινητήρα. Αν και μπορεί να ευθύνονται κι όλα τα παραπάνω για αυτή τη βλάβη, στις περισσότερες περιπτώσεις η αιτία είναι ο ιμάντας χρονισμού. Αν σπάσει, προκαλεί τεράστιες ζημιές στο μοτέρ.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό να τον αντικαθιστάτε σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Ακόμα και καδένα να έχει το μοντέλο που οδηγείτε, η οποία είναι πολύ πιο ανθεκτική από τον ιμάντα, χρειάζεται κι αυτή κάποια στιγμή αντικατάσταση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η διάρκεια ζωής και η κατάσταση ενός αυτοκινήτου εξαρτώνται, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, από τη φροντίδα που λαμβάνει. Η παράταση της διάρκειας ζωής ενός κινητήρα δεν είναι δύσκολη, αρκεί να ακολουθεί κάποιος μερικές απλές λεπτομέρειες σχεδόν ευλαβικά.

Αρχικά, δεν θα πρέπει να πιέζεται ο κινητήρας όταν είναι κρύος. Οποιοσδήποτε κινούμενος μηχανισμός πρέπει να πιάσει μια κατάλληλη θερμοκρασία για να έρθει στη βέλτιστη λειτουργία του. Οπότε, όταν βάλετε μπροστά, ιδίως τους χειμερινούς μήνες, περιμένετε 1-2 λεπτά πριν ξεκινήσετε και για τα πρώτα χιλιόμετρα μην ανεβάσετε υπερβολικά τις στροφές. Η μη τήρηση αυτού του κανόνα μπορεί να μειώσει αρκετά τη ζωή του κινητήρα και να οδηγήσει σε υψηλότερη κατανάλωση καυσίμου.

Σημαντικό είναι επίσης οι αλλαγές στο κιβώτιο ταχυτήτων να γίνονται με σύνεση και προσοχή, κάτω από τις 3.000 - 4.000 στροφές, ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται να μπαίνει το στροφόμετρο στις κόκκινες περιοχές, καθώς η συνεχής υπερβολική αύξηση στροφών μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη του κινητήρα.

Τέλος, εξαιρετικά σημαντική είναι η τακτική συντήρηση, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή, αφού με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η πιθανότητα εμφάνισης βλαβών και αυξάνεται η ασφάλεια στον δρόμο. Μάλιστα, μέσα σε λίγα λεπτά μπορείς να κάνεις έναν βασικό έλεγχο μόνος σου, ώστε να μην βρεθείς προ εκπλήξεως, ιδίως αν έχεις ταξίδι μπροστά σου. Συγκεκριμένα:

Έλεγχος λαδιού: Με τον κινητήρα σβηστό και κρύο, και το αυτοκίνητο σε επίπεδη επιφάνεια, άνοιξε το καπό. Χρησιμοποίησε τη ράβδο, καθάρισέ την, βάλε την ξανά και έλεγξε τη στάθμη. Αν είναι κάτω από την ένδειξη "min", αναπλήρωσε. Προσοχή όμως στο λάδι που θα βάλεις, αφού πρέπει να είναι ίδιων προδιαγραφών με αυτό που υπάρχει ήδη μέσα στον κινητήρα.
Ψυκτικό υγρό: Είναι εύκολο να το ελέγξει κάποιος, αφού οι ενδείξεις για τη μέγιστη κι ελάχιστη στάθμη επισημαίνονται ευκρινώς. Αν είναι κάτω από το προβλεπόμενο, αναπλήρωσε, αλλά όπως και στο λάδι, το υγρό που θα προσθέσεις πρέπει να είναι ίδιο με το υπάρχον.
Μπαταρία: Αν το αυτοκίνητο δυσκολεύεται να ξεκινήσει ή έχει ανάψει η ένδειξη της μπαταρίας, τότε καλό είναι να την ελέγξεις. Μετά τα 3 χρόνια, επίσης, είναι σημαντικό να γίνεται έλεγχος φόρτισης και κατάστασης των πόλων (αν έχουν σκουριά, χρειάζεται καθάρισμα ή αντικατάσταση).
Υγρό καθαριστήρων: Στο δοχείο φρόντισε να βάζεις ειδικό υγρό, όχι απλό νερό με σαπούνι, καθώς καθαρίζει καλύτερα και προσφέρει προστασία στα σωληνάκια του συστήματος.
Φώτα: Είναι σημαντικό να ελέγχεις κατά καιρούς αν όλα τα φώτα σου (φλας, στοπ, όπισθεν, προβολείς) λειτουργούν σωστά. Ακόμα κι αν δεν έχεις κάποιον να σε βοηθήσει, στάσου μπροστά σε μια βιτρίνα και κάνε τον έλεγχο. Αν μάλιστα η αλλαγή των λαμπτήρων δεν απαιτεί αφαίρεση προφυλακτήρων ή ειδικά εργαλεία, καλό είναι να έχεις ένα σετ αντικατάστασης μαζί σου.
Ελαστικά: Ο έλεγχος του πέλματος είναι σημαντικός, με το ελάχιστο νόμιμο βάθος να έχει οριστεί στα 1,6 χιλιοστά. Σε περίπτωση ελέγχου από την Τροχαία, ο οδηγός κινδυνεύει με διοικητικό πρόστιμο 30 ευρώ. Ένα έξυπνο κόλπο για να δεις αν τα ελαστικά έχουν ακόμα “ψωμί” είναι να χρησιμοποιήσεις ένα κέρμα του 1 ευρώ. Εάν το βάθος του πέλματος δεν καλύπτει το χρυσό τμήμα του κέρματος, ήρθε η ώρα να τα αλλάξεις.

Αν γνωρίζεις το αυτοκίνητό σου, θα σε «ανταμείψει» με λιγότερες βλάβες, λιγότερα έξοδα και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Διαβάστε επίσης