Ιδιαίτερα αυστηρό εμφανίζεται το νέο πλαίσιο του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας σε ό,τι αφορά την οδήγηση χωρίς δίπλωμα, με τις προβλεπόμενες ποινές να είναι πλέον εξαιρετικά βαριές για όλες τις κατηγορίες οχημάτων.

Με τον ανανεωμένο ΚΟΚ να βρίσκεται σε πλήρη ισχύ από τα μέσα Σεπτεμβρίου, αλλά και με τον συνολικό προσανατολισμό της Ελληνικής Αστυνομίας προς τη δραστική μείωση των παραβάσεων στον δρόμο–συμπεριλαμβανομένης και της επικείμενης ενεργοποίησης καμερών τεχνητής νοημοσύνης– οι οδηγοί καλούνται να τηρούν απαρέγκλιτα το νομοθετικό πλαίσιο, αφού οι ποινές είναι ιδιαίτερα υψηλές.

Για τις παραβάσεις που κρίνονται από την πολιτεία ως επικίνδυνες, το νέο σύστημα είναι ακόμη πιο τιμωρητικό, με στόχο τόσο την αποτροπή όσο και την παραδειγματική αντιμετώπιση οδηγών που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια.

Στο επίκεντρο βρίσκονται, φυσικά, ήδη σοβαρές παραβάσεις, όπως η υπέρβαση των ορίων ταχύτητας, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ και η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση. Ωστόσο, το αυστηρό πλαίσιο επεκτείνεται και σε παραδοσιακές μορφές παραβατικότητας, που παραμένουν εξίσου επικίνδυνες.

Σε αυτές συγκαταλέγεται και η οδήγηση χωρίς τα απαραίτητα έγγραφα, με το νέο άρθρο 98 του ΚΟΚ να προβλέπει πολύ υψηλά πρόστιμα και πρόσθετα μέτρα για όσους εντοπιστούν να οδηγούν χωρίς δίπλωμα οδήγησης. Η εν λόγω παράβαση, μάλιστα, θεωρείται από τις σοβαρότερες και αντιμετωπίζεται πλέον με μηδενική ανοχή, καθώς η συγκεκριμένη συμπεριφορά μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε ποινικές κυρώσεις.

Πιο συγκεκρμένα, σύμφωνα με το άρθρο 98 «Άδειες οδήγησης - Κυρώσεις - Άδειες εκπαιδευτών υποψήφιων οδηγών» ,παρ.4:

• Η παράβαση για όσους οδηγούν χωρίς να κατέχουν την κατάλληλη άδεια οδήγησης ή ενώ η άδειά τους έχει ανακληθεί ή αφαιρεθεί, σύμφωνα με το π.δ. 51/2012, κατατάσσεται στην κατηγορία Ε4.
• Στον παραβάτη επιβάλλεται η επί τόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης για ένα (1) έτος, ενώ, εφόσον υπάρχουν, αφαιρούνται και τα στοιχεία κυκλοφορίας του οχήματος για τριάντα (30) ημέρες. Παράλληλα, προβλέπονται και διοικητικές κυρώσεις, οι οποίες διαμορφώνονται ανάλογα με τον τύπο του οχήματος:
• Για μοτοποδήλατα, μοτοσικλέτες, μηχανοκίνητα τρίκυκλα, ελαφρά τετράκυκλα ή τετράκυκλα, επιβάλλεται πρόστιμο 500 ευρώ.
• Για επιβατηγά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, το πρόστιμο ανέρχεται σε 700 ευρώ.
• Για επιβατηγά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης και λεωφορεία, το πρόστιμο φτάνει τα 1.000 ευρώ, επιπλέον των κυρώσεων που προβλέπονται από τον ν. 4070/2012.
• Για φορτηγά, εφαρμόζονται τα διοικητικά πρόστιμα και οι κυρώσεις του ν. 3446/2006 στα πρόσωπα που ορίζει ο νόμος και φτάνουν έως και τα 2.000 ευρώ.

Σε όσους οδηγούν ενώ η άδειά τους έχει αφαιρεθεί λόγω παραβάσεων του ίδιου νόμου ή συναφούς παράβασης, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης έως ενός (1) έτους και χρηματική ποινή τουλάχιστον 2.000 ευρώ.

Ταυτόχρονα, εάν ένας οδηγός στερείται ή δεν κατέχει την κατάλληλη άδεια και προκαλέσει τροχαίο ατύχημα που έχει ως αποτέλεσμα σοβαρή σωματική βλάβη, σημαντική ζημία σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις ή θάνατο (ή θανάτους πολλών ανθρώπων), η ποινή καθορίζεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για επικίνδυνη οδήγηση (άρθρο 290Α, ν. 4619/2019).

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 290Α, ν. 4619/2019 του Ποινικού Κώδικα, οδηγός που κατηγορείται για επικίνδυνη οδήγηση, τιμωρείται με:

• Φυλάκιση έως τρία (3) έτη, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα.
• Φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο.
• Κάθειρξη έως δέκα (10) έτη, αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ή προκάλεσε σημαντική βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις.
• Κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών, αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

Eπιπλέον, όποιος, στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου, οδηγεί επικίνδυνα από αμέλεια και η πράξη του μπορεί να δημιουργήσει κοινό κίνδυνο για ξένα πράγματα ή κίνδυνο για ανθρώπους, τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή με χρηματική ποινή.

Παράλληλα, ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.) προβλέπει, σύμφωνα με το Άρθρο 101 «Ειδικές περιπτώσεις αφαίρεσης άδειας οδήγησης», ότι όποιος οδηγεί όχημα κατά το διάστημα που του έχει αφαιρεθεί η άδεια για οποιονδήποτε λόγο, εκτός των λοιπών προβλεπόμενων ποινών, χάνει, με απόφαση του δικαστηρίου, το δικαίωμα επαναχορήγησης της άδειας για τρία (3) επιπλέον έτη.

Σε περίπτωση που γίνει υπαίτιος τροχαίου ατυχήματος με τραυματισμό ή θάνατο, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλλει ακόμη και τη δια βίου αφαίρεση της άδειας οδήγησης οποιουδήποτε οδικού οχήματος.

Μάλιστα, η οδήγηση χωρίς τις προβλεπόμενες άδειες εμπίπτει και στο καθεστώς υποτροπών που εισάγει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (Κ.Ο.Κ.), με τις επαναλαμβανόμενες παραβάσεις να τιμωρούνται με κλιμακούμενες ποινές.

Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 110 «Υποτροπή - Σύστημα ελέγχου συμπεριφοράς των οδηγών», σε περίπτωση που οδηγός εντοπιστεί για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα πέντε ετών να οδηγεί χωρίς να κατέχει την προβλεπόμενη ισχύουσα άδεια οδήγησης, σύμφωνα με τις περ. β) και γ) της παρ. 4 του άρθρου 98, περί αδειών οδήγησης, κυρώσεων και αδειών εκπαιδευτών υποψήφιων οδηγών, και της παρ. 4 του άρθρου 100, περί αδειών οδήγησης αγροτικών μηχανημάτων και μηχανημάτων έργου, στον παραβάτη οδηγό επιβάλλονται διοικητικό πρόστιμο δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ και το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης της άδειας οδήγησης για τέσσερα (4) έτη.

Σε περίπτωση διάπραξης για τρίτη φορά μέσα σε διάστημα πέντε ετών από την αμέσως προηγούμενη διάπραξη των παραβάσεων της περ. β της παρ. 3, στον παραβάτη οδηγό επιβάλλονται διοικητικό πρόστιμο τεσσάρων χιλιάδων (4.000) ευρώ και το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης της άδειας οδήγησης για οκτώ (8) έτη.

Μάλιστα,το δικαίωμα συμμετοχής του οδηγού στην εξέταση για απόκτηση άδειας οδήγησης μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος αφαίρεσης της άδειας οδήγησης, πραγματοποιείται μόνο με την προσκόμιση του αποδεικτικού καταβολής των διοικητικών προστίμων, σύμφωνα με το άρθρο 107, κατά περίπτωση, ενώ τα διοικητικά μέτρα του νόμου περί υποτροπών επιβάλλονται και εκτελούνται παράλληλα και ανεξάρτητα με τις σχετικές ποινικές κυρώσεις.

Στο σχετικό άρθρο του νέου ΚΟΚ περί υποτροπών σημειώνεται πως για τις παραβάσεις που επισύρουν στερητική της ελευθερίας ποινή, ως υπότροπος θεωρείται όποιος έχει καταδικαστεί αμετάκλητα σε ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών για οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα του παρόντος τέλεσε εντός των προηγούμενων δέκα (10) ετών από τον χρόνο τέλεσης της πράξης.

Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση πλημμελήματος που τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο (2) έτη, το ελάχιστο όριο της ποινής για τον υπότροπο αυξάνεται κατά τρεις (3) μήνες. Στις λοιπές περιπτώσεις πλημμελημάτων, το ελάχιστο όριο αυτής αυξάνεται κατά έξι (6) μήνες, ενώ σε περίπτωση κακουργήματος, το ελάχιστο όριο αυξάνεται κατά δύο έτη.

Διαβάστε επίσης: