Φρένο στην υπερβολική ταχύτητα: Κατάσχεση αυτοκινήτου για τους οδηγούς που παραβιάζουν τα όρια

Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας αυξάνει σημαντικά τα πρόστιμα για όσους παραβαίνουν τα όρια ταχύτητας, ακολουθώντας εν μέρει τα πρότυπα της Αυστρίας, όπου οι παραβάσεις μπορεί να φτάσουν έως και στην κατάσχεση οχήματος.
Τόσο στην Ελλάδα όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, τα στατιστικά έχουν δείξει ότι η υπερβολική ταχύτητα αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων. Ειδικά σε συνοικιακούς δρόμους ή σε σχολικές ζώνες, η μη τήρηση των προβλεπόμενων ορίων μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες.
Στην Ελλάδα, τα όρια ταχύτητας και -περισσότερο-οι κυρώσεις για την παραβίασή τους αποτελούν εδώ και χρόνια βασικό εργαλείο για την πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων.
BUY NOW

Μάλιστα, η αντιμετώπιση των αρχών στο συγκεκριμένο κομμάτι είναι αρκετά αυστηρή όπως φαίνεται από τις διατάξεις του νέου ΚΟΚ. Αρχικά, τα όρια ταχύτυτητας καθορίζονται με σαφήνεια, ενώ διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγορία του οχήματος, τον τύπο του δρόμου και τις ειδικές συνθήκες. Εστιάζοντας στα επιβατικά αυτοκίνητα ο νέος Κ.Ο.Κ. ορίζει ότι μέσα σε κατοικημένες περιοχές, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας είναι στα 30 χλμ./ώρα, ενώ σε μεγαλύτερους δρόμους εντός πόλης, όπως σε μονόδρομους με δύο λωρίδες ή σε οδούς διπλής κατεύθυνσης με διαχωριστική νησίδα, φτάνει τα 50 χλμ./ώρα, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά με ειδική σήμανση. Εκτός κατοικημένων περιοχών, το ανώτατο όριο φτάνει τα 130 χλμ./ώρα στους αυτοκινητόδρομους, τα 110 χλμ./ώρα στις οδούς ταχείας κυκλοφορίας και τα 90 χλμ./ώρα στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο.
Οι παραβάσεις ταχύτητας ταξινομούνται ανάλογα με την έκταση της υπέρβασης του ορίου. Όταν η ταχύτητα υπερβαίνει το επιτρεπόμενο όριο έως και 20 χιλιόμετρα την ώρα, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 150 ευρώ. Για υπερβάσεις που ξεπερνούν τα 30 χιλιόμετρα την ώρα, το πρόστιμο αυξάνεται στα 350 ευρώ, συνοδευόμενο από αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες. Σε περιπτώσεις που η υπέρβαση υπερβαίνει τα 50 χιλιόμετρα την ώρα, το πρόστιμο φτάνει τα 700 ευρώ και η στέρηση διπλώματος παρατείνεται στις 60 ημέρες.

Παράλληλα, για οδηγούς που κινούνται με ταχύτητες άνω των 150 χιλιομέτρων την ώρα σε αυτοκινητόδρομο, άνω των 130 σε δρόμους ταχείας κυκλοφορίας ή άνω των 120 στο υπόλοιπο οδικό δίκτυο, προβλέπεται πρόστιμο 350 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες. Η βαρύτερη μορφή παράβασης αφορά την οδήγηση με ταχύτητα που ξεπερνά τα 200 χιλιόμετρα την ώρα, με αποτέλεσμα την επιβολή προστίμου 2.000 ευρώ και στέρηση της άδειας οδήγησης για διάστημα ενός έτους.
Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή, αν και αυστηρή, απέχει αρκετά από τις πρακτικές που εφαρμόζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Αυστρία, όπου οι αρχές έχουν υιοθετήσει ένα πολύ πιο σκληρό μέτρο. Αν κάποιος οδηγός ξεπεράσει το όριο ταχύτητας κατά 60 χλμ./ώρα εντός πόλης ή κατά 70 χλμ./ώρα εκτός, το όχημά του κατάσχεται για δύο εβδομάδες. Στους κατά συρροή παραβάτες ή σε περιπτώσεις ακόμη πιο ακραίων υπερβάσεων –80 χλμ./ώρα πάνω από το όριο εντός πόλης ή 90 χλμ./ώρα εκτός– η κατάσχεση είναι οριστική και το αυτοκίνητο βγαίνει σε πλειστηριασμό από το κράτος.

Η Γενική Διευθύντρια Μεταφορών της Αυστρίας, Vera Hofbauer, είχε επισημάνει σε δηλώσεις της ότι το μέτρο δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα απέναντι στον μέσο οδηγό, αλλά στοχεύει στους επίμονους παραβάτες που επιμένουν να αγνοούν κάθε όριο. Όπως ανέφερε, με δεδομένο ότι το όριο ταχύτητας στους αυτοκινητοδρόμους της χώρας είναι 130 χλμ./ώρα, η μόνιμη κατάσχεση ενός οχήματος επιβάλλεται μόνο αν αυτό κινείται με τουλάχιστον 220 χλμ./ώρα ,μια ταχύτητα που προφανώς θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.
Το αυστριακό παράδειγμα δεν είναι μοναδικό. Η Ελβετία εφαρμόζει εδώ και πάνω από μια δεκαετία παρόμοια μέτρα, κατάσχοντας τα αυτοκίνητα οδηγών που αγνοούν συστηματικά τους κανόνες. Αντίστοιχα, η Φινλανδία έχει θεσπίσει κλιμακωτά πρόστιμα που υπολογίζονται ανάλογα με το εισόδημα του παραβάτη, ώστε η τιμωρία να έχει πραγματικό βάρος για όλους. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό του 2002, όταν υψηλόβαθμο στέλεχος της Nokia κλήθηκε να πληρώσει 116.000 ευρώ επειδή κινήθηκε με 75 χλμ./ώρα σε ζώνη όπου το όριο ήταν 50.