Τέσσερα εντυπωσιακά κτίρια που κάποτε στόλιζαν τους δρόμους της Αθήνας αποτελώντας τα «αρχηγεία» δημοφιλών αντιπροσωπειών αυτοκινήτου, χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου και των διαρκών αλλαγών και ανακατατάξεων στην οικονομία του κλάδου.

Η Αθήνα δεν είναι μόνο μια πόλη με πλούσια ιστορία σε κάθε στενό της και αρχαιοελληνικά μνημεία κατά μήκος όλων των αρτηρίων της, αλλά ένας ζωντανός αστικός οργανισμός που για δεκαετίες φιλοξένησε μερικά από τα πιο εντυπωσιακά κτίρια που συνδέθηκαν με το αυτοκίνητο.

Κτίρια που σημάδεψαν εποχές, έγιναν τοπόσημα για χιλιάδες οδηγούς και περαστικούς, αλλά σήμερα έχουν σιγήσει, παραμένοντας άλλοτε ως ερειπωμένες δομές και άλλοτε ως κτίσματα με νέα χρήση, μακριά από τη λάμψη που είχαν όταν φιλοξενούσαν νέες αφίξεις αυτοκινήτων.

Ένα από τα πιο θρυλικά κτίρια που έρχεται αυτόματα στο μυαλό μας όταν σκεφτόμαστε τα ιστορικά κτίρια του ελληνικού κόσμου του αυτοκινήτου είναι αναμφίβολα εκείνο της ΒΙΑΜΑΞ, της εταιρείας που έβαλε την Ελλάδα στον χάρτη της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας.

Η ΒΙΑΜΑΞ ιδρύθηκε το 1955 από τον Μιχαήλ Κ. Φωστηρόπουλο, ξεκινώντας ως κατασκευαστής αμαξωμάτων λεωφορείων και εξελίχθηκε γρήγορα σε παραγωγό ολοκληρωμένων λεωφορείων και πούλμαν, συνεργαζόμενη με τη Mercedes-Benz. Οι εγκαταστάσεις της στη Λεωφόρο Αθηνών στο Περιστέρι απλώνονταν σε 6.600 τετραγωνικά μέτρα και απασχολούσαν περίπου 2.500 εργαζομένους. 

Η έξοδος των εργατών από το εργοστάσιο γινόταν… γεγονός για ολόκληρη την πόλη, αφού η Λεωφόρος Αθηνών (τότε Καβαλάς) έκλεινε σχεδόν κάθε απόγευμα. Η παραγωγή σταμάτησε το 1984, και το εμβληματικό κτίριο με την επιβλητική του ταμπέλα «Διατίθεται» παραμένει ως σιωπηλός μάρτυρας μιας χρυσής εποχής της ελληνικής βιομηχανίας.

Εξίσου ιστορικό υπήρξε και το κτίριο της Renault, στο ύψος της Νέας Φιλαδέλφειας, στο 10ο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαμίας. Γνωστό για δεκαετίες ως «Φανάρι της Ρενώ» ή «Κόμβος της Ρενώ», υπήρξε σημείο συνάντησης και σημείο αναφοράς για χιλιάδες Αθηναίους ανά τα χρόνια.

Εκεί στεγαζόταν η ελληνική αντιπροσωπεία της Renault (από την εταιρεία MAVA του Αλέξανδρου Μανιατόπουλου), η οποία είχε αφήσει το δικό της στίγμα μεταξύ άλλων και με το θρυλικό ελληνικό Renault Farma, το ελληνικό Renault που σχεδιάστηκε από τον Γεώργιο Μιχαήλ και κατασκευαζόταν στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Το εμβληματικό κτήριο της MAVA καταλάμβανε στεγασμένους χώρους χωρητικότητας 14.000 τ.μ. και βρίσκεται σε ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο, έκτασης 13 στρεμμάτων περίπου.

Παρά την άκρως επιτυχημένη πορεία της εταιρείας ανά τα χρόνια, τα χρέη οδήγησαν το κτίριο σε πλειστηριασμό το 2021, όπου πωλήθηκε για 11,2 εκατ. ευρώ. Σήμερα, ο χώρος στεγάζει ένα κατάστημα της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτη.

Άλλο ένα κτίριο που άφησε εποχή και πλέον στέκει ως μια τραγική φιγούρα του παρελθόντος της είναι είναι εκείνο της Ε. Ι. Λαϊνόπουλος Α.Ε. στη Νέα Κηφισιά, όπου στεγαζόταν η Promot Λαϊνόπουλος, επίσημος και πλέον επιτυχημένος αντιπρόσωπος της Mercedes και της Smart στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα τεράστιο χώρο, οπού εντός του ενιαίου οικοπέδου του έχουν ανεγερθεί δύο σε επαφή κτίρια επαγγελματικής χρήσης.

Το κτιριακό αυτό συγκρότημα αποτέλεσε για χρόνια σημείο αναφοράς του κλάδου του αυτοκινήτου στην χώρας μας, άλλα και ένα τοπόσημο της πόλης που ξεχώριζε τόσο για την έκταση του όσο και την στρατηγική του θέση.

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1958, ενώ το κτίριο αυτό, πέρα από επιχειρηματικό σύμβολο, σημαδεύτηκε και από τραγωδία, αφού το 2001, ο ιδρυτής της εταιρείας, Ιωάννης Ε. Λαϊνόπουλος, έχασε τη ζωή του μέσα στα γραφεία κατά τη διάρκεια διαπραγματεύσεων με Γερμανούς εκπροσώπους της Mercedes.

Παρά την προσπάθεια των παιδιών του να συνεχίσουν το έργο, η οποία τα πρώτα χρόνια κρίθηκε ως επιτυχημένη, η οικονομική κρίση και η διακοπή συνεργασίας από τη Mercedes το 2012 οδήγησαν στην πτώση της εταιρείας, με τα ακίνητα της Promot να μπαίνουν σε πλειστηριασμό το 2017-2018. Πλέον, το εμβληματικό αυτό κτήριο βρήκε νέο ιδιοκτήτη και πλέον αναμένουμε να δούμε πως θα γίνει όταν ολοκληρωθεί η αξιοποίησή του (Διαβάστε εδώ).

Τέλος, δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα το κτίριο της Lada στη Λεωφόρο Αθηνών, που σήμερα στέκει ερειπωμένο, ενώ λείπουν και οποιαδήποτε χαρακτηριστικά που μπορεί να κάνουν κάποιο να το συσχετίσει με την Lada.

Η ρωσική φίρμα υπήρξε ιδιαίτερα αγαπητή στην Ελλάδα χάρη στην προσιτή και πρακτική φιλοσοφία της, κερδίζοντας μεγάλο κομμάτι της αγοράς. Όμως, τα αυστηρότερα ευρωπαϊκά πρότυπα ρύπων και η εστίαση της ρωσικής εταιρείας στην εγχώρια αγορά οδήγησαν σε σταδιακή παρακμή της ελληνικής αντιπροσωπείας. Το κτίριο πλέον μοιάζει εγκατατελειμμένο, με δημοσιεύματα να αναφέρουν ότι έχει ήδη αλλάξει ιδιοκτησία, χωρίς όμως να έχει βρει ακόμη νέο ρόλο.

Διαβάστε επίσης: