Η Αθήνα μπαίνει σε μια νέα φάση αναδιαμόρφωσης του οδικού της δικτύου, με έργα που ετοιμάζονται σε καίρια σημεία της πόλης, με στόχο την αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας και την αύξηση της οδικής ασφάλειας.

Η επιστροφή των Αθηναίων από τις καλοκαιρινές διακοπές τους και των μαθητών στη σχολική καθημερινότητα σηματοδοτεί την επαναφορά της πόλης στους γνώριμους ρυθμούς, όπου το κυκλοφοριακό χάος και οι καθυστερήσεις στις μετακινήσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας. Οι βασικές αρτηρίες του λεκανοπεδίου είναι μονίμως υπερφορτωμένες, με την πολιτεία να αναγνωρίζει πλέον ότι το ζήτημα της συμφόρησης απαιτεί ουσιαστικές παρεμβάσεις και έναν συνολικό σχεδιασμό για να δούμε επιτέλους κάτι που μοιάζει σε ομαλή ροή κινητικότητας.

Το θέμα ανέδειξε πρόσφατα και ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξη του στάθηκε στη νέα στρατηγική της πολιτείας για τις αστικές μετακινήσεις. Όπως τόνισε, η κυκλοφοριακή συμφόρηση στην Αθήνα, αλλά και σε όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα, αποτελεί ένα πολυσύνθετο πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί με αποσπασματικές κινήσεις, αλλά απαιτεί έναν ολιστικό σχεδιασμό που να βασίζεται στη βιώσιμη κινητικότητα. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο χωρίζει το «μέτωπο» σε δυο διαφορετικούς πυλώνες στρατηγικής, δίνοντας έμφαση τόσο στην ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς όσο και στην αναβάθμιση των οδικών υποδομών. Η επέκταση της Γραμμής 4 του μετρό, η ανανέωση του στόλου λεωφορείων με ηλεκτρικά οχήματα, η αναβάθμιση των συρμών της Γραμμής 1, αλλά και η αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων για τη βελτίωση των συγκοινωνιακών υπηρεσιών αποτελούν κεντρικούς άξονες της στρατηγικής αυτής, με στόχο να περιοριστεί η χρήση του Ι.Χ., να ενισχυθούν οι εναλλακτικές μορφές μετακίνησης και να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της πόλης.

Παράλληλα, στο πεδίο των οδικών έργων προωθούνται παρεμβάσεις που κρίνονται ως εφικτές και ουσιαστικές, τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση του.

Συγκεκριμένα, ο υπουργός δήλωσε: «...Όσον αφορά στο πεδίο της ενίσχυσης των οδικών υποδομών προωθούνται παρεμβάσεις με όρους εφικτότητας. Συγκεκριμένα, εντός του 2025 το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επιδιώκει να γίνει και η προκήρυξη του τριπλού κόμβου Σκαραμαγκά, ενός νευραλγικού οδικού έργου, ο οποίος εκτιμάται ότι θα δώσει ανάσα και στην κυκλοφοριακή συμφόρηση στους μεγάλους οδικούς άξονες του Λεκανοπεδίου, ενώ θα βοηθήσει ώστε τα βαρέα οχήματα να μην εισέρχονται στον αστικό ιστό της πόλης. Με βάση το σχεδιασμό, προβλέπεται η σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω (ΔΠΛΑ) με την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου, σε συνδυασμό με τις παρεμβάσεις στους ανισόπεδους κόμβους Σκαραμαγκά, Σχιστού και Ναυπηγείων. Μία ουσιαστική παρέμβαση στην οποία σχεδιάζουμε άμεσα να προχωρήσουμε είναι η αναδιαμόρφωση του κόμβου εισόδου/εξόδου της Αττικής Οδού προς την Αθηνών – Λαμίας, ένα σημείο όπου παρατηρείται καθημερινά έντονο μποτιλιάρισμα. Το υπουργείο βρίσκεται σε συνεννόηση με τον παραχωρησιούχο, με σκοπό το έργο να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί μέσα στο 2026».

Οι παραπάνω ενέργειες γίνονται σε συνάρτηση με έναν γενικότερο σχεδιασμό αναδιαμόρφωσης του οδικού δικτύου της Αθήνας, ο οποίος περιλαμβάνει, εκτός των παραπάνω, και σημαντικές παρεμβάσεις σε σημεία-κλειδιά της πρωτεύουσας.

Αναλυτικά, τα μεγάλα οδικά έργα που λαμβάνουν χώρα αυτή τη στιγμή στην Αθήνα:

Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά/ Σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής του Αιγάλεω

Ο Τριπλός Κόμβος στον Σκαραμαγκά είναι ένα έργο-κλειδί προϋπολογισμού 65 εκατ. ευρώ, το οποίο αναμένεται να συνδέσει τη Δυτική Περιφερειακή του Αιγάλεω με την Εθνική Οδό, την Αττική Οδό αλλά και τη Λεωφόρο Σχιστού, μειώνοντας σημαντικά τους χρόνους και την κίνηση στις γύρω περιοχές άλλα και στις αρτηρίες με τις οποίες συνδέεται. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Χρίστου Δήμα, το έργο σύντομα θα περάσει από το στάδιο του υποσχεδιασμού σε αυτό της ουσιαστικής εξέλιξης.Ο νέος κόμβος θα έχει μήκος 7,4 χλμ. και θα περιλαμβάνει δύο νέους ανισόπεδους κόμβους (Σκαραμαγκά και Ναυπηγείων) καθώς και την αναβάθμιση του υφιστάμενου ανισόπεδου κόμβου Σχιστού. Παράλληλα, στο πλαίσιο της προαίρεσης, προβλέπεται η οδική σύνδεση με το υφιστάμενο δίκτυο του Επιχειρηματικού Πάρκου Φυλής, μήκους 2,3 χλμ., το οποίο περιλαμβάνει αναβάθμιση δύο κόμβων που συνδέουν τον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) με τη Λεωφόρο ΝΑΤΟ. Έργο που επίσης θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση του Κηφισού.

Τα βασικά αναμενόμενα οφέλη από την υλοποίηση του έργου είναι η δημιουργία του άξονα Λ. Σχιστού – ΔΠΛΑ, η εξάλειψη κυκλοφοριακών προβλημάτων στη Λ. Σχιστού, η αποσυμφόρηση της Λ. Κηφισού και της Ε.Ο. Αθηνών–Κορίνθου, καθώς και η αναβάθμιση της Εθνικής Οδού με τρεις λωρίδες στην περιοχή των ανισόπεδων κόμβων Σχιστού – Σκαραμαγκά.

Υπογειοποίηση Ποσειδώνος

Το πιο προχωρημένο έργο είναι η υπογειοποίηση της Λεωφόρου Ποσειδώνος, η οποία αφορά ένα τμήμα μήκους 1,2 χιλιομέτρων που ξεκινά από την παραλία του Αλίμου και καταλήγει στη μαρίνα του Αγίου Κοσμά. Το συγκεκριμένο έργο εντάσσεται στη δημιουργία του «The Ellinikon» και σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση της Lamda Development, μέχρι σήμερα έχει υλοποιηθεί το 85% των εκσκαφών, έχει ολοκληρωθεί το 75% των σκυροδετήσεων. Oι εργασίες ξεκίνησαν τον Μάιο του 2022 και αναμένεται να ολοκληρωθούν, σε ό,τι αφορά στη σήραγγα, μέσα στο 2026. Ωστόσο, η τελική παράδοση του υπογειοποιημένου τμήματος στην κυκλοφορία μετατίθεται για το 2028, λόγω των αναγκαίων εργασιών μετακίνησης των γραμμών του τραμ, που έχουν προγραμματιστεί για τα τέλη του 2027.

Ελευσίνα - Οινόφυτα

Το χάος του Κηφισού έχει απασχολήσει έντονα τον Σύλλογο Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, που έχει προτείνει -μεταξύ άλλων- τη βελτίωση των γεωμετρικών χαρακτηριστικών των εισόδων-εξόδων, την απαγόρευση κυκλοφορίας φορτηγών κατά τις ώρες αιχμής όπως και την αναβάθμιση σε 4 λωρίδες κυκλοφορίας +ΛΕΑ ανά κατεύθυνση σε όλο το μήκος του οδικού άξονα. Παράλληλα, σημαντική για τον ΣΕΣ κρίνεται και η κατασκευή ενός οδικού άξονα ο οποίος θα παρέκαμπτε τον Κηφισό, απορροφώντας σημαντικό κυκλοφοριακό φόρτο. Πρόκειται για τον αυτοκινητόδρομο Οινόφυτα-Ελευσίνα που προωθείται από μεγάλη κατασκευαστική εταιρεία, μέσω των Πρότυπων Προτάσεων, ενός μηχανισμού που μπορεί να δώσει λύσεις στην ωρίμανση και την εκτέλεση μεγάλων έργων υποδομών.

Ο εν λόγω θεσμός παρέχει τη δυνατότητα σε ιδιώτες επενδυτές και κατασκευαστές να προτείνουν προς το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών την υλοποίηση έργου υποδομών, καταθέτοντας μελέτη με κοστολόγηση, χρηματοδότηση, χρονοδιάγραμμα, εκμετάλλευση του έργου. Εφόσον η μελέτη γίνει αποδεκτή τότε οι υπηρεσίες προχωρούν σε ανοικτό διαγωνισμό. Στο πλαίσιο της πρόσφατης Γ.Σ. της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο επικεφαλής της εταιρείας, Γιώργος Περιστέρης, αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα του μηχανισμού των πρότυπων προτάσεων, εξηγώντας βέβαια ότι προσώρας δεν υπάρχει ενημέρωση σχετικά με τους υποβληθέντες φακέλους, συμπεριλαμβανομένου εκείνου που αφορά τον οδικό άξονα Ελευσίνα-Οινόφυτα.

Ο σχεδιασμός προβλέπει την υλοποίηση αυτοκινητοδρόμου μήκους 40 χλμ. με αφετηρία κόμβο στο ύψος των Οινοφύτων κατάληξη στον Άγιο Λουκά σε κόμβο με την Αττική Οδό. Μέσω του νέου οδικού άξονα, εκτιμάται ότι τα φορτία από τον λιμένα Ελευσίνας θα διακινούνται γρηγορότερα προς την Βόρεια Ελλάδα, θα ανακουφιστεί η κυκλοφορία από τα βαρέα οχήματα στο Θριάσιο Πεδίο και στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής, ενώ θα μετριαστεί η κυκλοφορία των φορτηγών στη Λεωφ. Κηφισού. Το έργο έχει πέσει στο τραπέζι εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά δεν έχει καταφέρει να φτάσει στη γραμμή της εκκίνησης. Αρχικά προβλεπόταν η κατασκευή του οδικού άξονα Ελευσίνα-Θήβα-Υλίκη, με αφετηρία την Υλίκη στη Βοιωτία σε κόμβο με τον Αυτοκινητόδρομο ΠΑΘΕ και κατάληξη στον Άγιο Λουκά σε κόμβο με την Αττική Οδό.

Αρχικά, θα δημοπρατούνταν ως σύμβαση παραχώρησης, αλλά το 2015 ακυρώθηκε, διότι κρίθηκε ότι η ολοκλήρωσή του θα οδηγούσε σε αξιώσεις για καταβολή αποζημιώσεων στους παραχωρησιούχους γειτονικών αυτοκινητοδρόμων οι οποίοι, δεδομένα, θα είχαν μειωμένα έσοδα από τα διόδια. Εδώ και αρκετούς μήνες το έργο έχει βρεθεί ξανά στο προσκήνιο, με την κυβέρνηση να έχει αναγνωρίσει τη δυνητική συμβολή του στην αποσυμφόρηση του Κηφισού.

Επέκταση Λεωφ. Κύμης

Το έργο της επέκτασης της Λεωφ. Κύμης έχει πάρει την άγουσα της υλοποίησης και έχει ήδη ανάδοχο, αλλά προσώρας έχει παγώσει μιας και δεν έχουν βρεθεί τα απαραίτητα κεφάλαια, ενώ εκκρεμεί και η εκδίκαση της προσφυγής του Δήμου Ηρακλείου. Ο δήμος έχει ξεκαθαρίσει ότι είναι υπέρ της διάνοιξης, καθώς η ολοκλήρωση αυτού του έργου θα δώσει κυκλοφοριακή ανάσα στους κατοίκους του λεκανοπεδίου. Διεκδικεί, ωστόσο, η διάνοιξη να γίνει με σκεπαστό το κομμάτι της διαδρομής του νέου δρόμου, που θα διασχίζει το Ηράκλειο, «καθώς η πόλη δεν μπορεί να αντέξει ακόμα μια διχοτόμηση και τα προβλήματα που θα προκαλέσει αυτή στους κατοίκους της». Προβλέπεται η ολοκλήρωση της Λεωφόρου Κύμης, στο τμήμα από την Αττική Οδό έως τον Α/Κ της Ε.Ο. Νο 1 (Καλυφτάκη), που αφορά στην μελέτη και κατασκευή οδικού άξονα διατομής κλειστού αυτοκινητοδρόμου, συνολικού μήκους περίπου 3,8 χλμ.. Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται η κατασκευή σήραγγας 2,4 χλμ., που θα κατασκευαστεί με υπόγεια διάνοιξη (ενδεικτικού μήκους 1,25 χλμ). μέχρι την οδό Κανάρη στο κέντρο της Πεύκης και με εκσκαφή και επανεπίχωση (Cut & Cover) για ακόμα 1,15 χλμ. μέχρι την οδό Χαλκίδος στην Πεύκη.

Σήραγγα Ηλιούπολης

Αφορά σε επέκταση της Αττικής Οδού και συγκεκριμένα της Δυτικής Περιφερειακής Υμηττού προς το Ελληνικό, όπου υλοποιείται η μεγάλη αστική ανάπλαση “The Ellinikon” και υπάρχει πρόβλεψη για δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες. Προβλέπεται η κατασκευή μίας σήραγγας μήκους περίπου 3 χλμ., με 3 λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας, χωρίς εξόδους, που θα ξεκινά να βυθίζεται στο ύψος της Κατεχάκη και θα καταλήγει σε κόμβο της Λεωφ. Βουλιαγμένης.Με το εν λόγω έργο θα η Λεωφ. Βουλιαγμένης θα «απελευθερωθεί» από τα φανάρια και θα μετατραπεί σε αυτοκινητόδρομο, μετριάζοντας τον κυκλοφοριακό κορεσμό που παρατηρείται στη λεωφόρο ειδικά κατά τις ώρες αιχμής. H σήραγγα θα συνδέσει τις Λεωφόρους Μεσογείων και Κηφισίας αλλά και τον Καρέα με το Ελληνικό σε περίπου σε 10 λεπτά. Το κόστος του έργου ανέρχεται κοντά στα 500 εκατ. ευρώ, ενώ το μεγαλύτερο εμπόδιο προκειμένου να υλοποιηθεί είναι η εύρεση χρηματοδότησης.

Έξοδος Μεταμόρφωσης

Καθυστερήσεις σημειώνονται και στην Αττική Οδό, έναν κατά τα άλλα υπερσύγχρονο αστικό αυτοκινητόδρομο όπου καθημερινά καταγράφονται πάνω από 200.000 διελεύσεις οχημάτων. Ένα από τα σημεία που «μπλοκάρει» είναι η έξοδος προς τη Μεταμόρφωση στο ύψος της συμβολής με την Εθνική Οδό, εκεί όπου εξετάζονται εργασίες διαπλάτυνσης ώστε να αυξηθεί η χωρητικότητα στον ανισόπεδο κόμβο.

Επιπλέον, μια ακόμα λύση που φαίνεται να εξετάζεται είναι η διάνοιξη δύο εξόδων, σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, ώστε να διαχωριστεί η κυκλοφορία οχημάτων. Ειδικότερα, όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο Υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, έχει εκπονηθεί σχετική κυκλοφοριακή μελέτη ώστε να υπάρχουν δύο διακριτές έξοδοι, με απόσταση 150 μέτρων μεταξύ τους, όπως προβλέπεται από τους σχετικούς κανονισμούς, ώστε να βγαίνουν χωριστά όσοι έρχονται από την Ελευσίνα και χωριστά όσοι έρχονται από την περιοχή του αεροδρομίου.

Χείρα βοηθείας στην εξομάλυνση της κατάστασης στον κόμβο της Μεταμόρφωσης θα είχε και το έργο της επέκτασης της Λεωφ. Κύμης μέχρι την Εθνική Οδό στον ανισόπεδο κόμβο Καλυφτάκη στη Λυκόβρυση, αλλά προς το παρόν έχει παγώσει. Το έργο έχει δημοπρατηθεί και έχει ανάδοχο το σχήμα ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ, αλλά δεν έχει εξασφαλισθεί η απαραίτητη χρηματοδότηση, ενώ συνεχίζει να εκκρεμεί -έπειτα από πολλές αναβολές- η εκδίκαση από το Συμβούλιο της Επικρατείας της προσφυγής του Δήμου Ηρακλείου. Τέλος, σημειώνουμε πως σε εκκρεμότητα βρίσκονται τα τελευταία χρόνια οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού προς Λαύριο και Ραφήνα.

Διαβάστε επίσης