Η Ευρώπη επενδύει δυναμικά στην ηλεκτροκίνηση, όμως το προβάδισμα της Κίνας στις μπαταρίες και η έλλειψη επαρκούς τεχνογνωσίας εξακολουθεί να την αναγκάζει να βασίζεται στις ασιατικές χώρες.

Η Ευρώπη, ενόψει της επικείμενης μαζικής μετάβασης στην κινητικότητα του μέλλοντος, επιχειρεί να επιταχύνει τη μετάβασή της στην ηλεκτροκίνηση και να οικοδομήσει μια αυτάρκη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών, επενδύοντας τεράστια κεφάλαια και αναλαμβάνοντας ένα μεγάλο πολιτικό άλλα και οικονομικό βάρος.

Ωστόσο, το ισχυρό τεχνολογικό και παραγωγικό προβάδισμα της Κίνας στον κρίσιμο τομέα των μπαταριών καθιστά αυτή τη φιλοδοξία εξαιρετικά δύσκολη, χωρίς την δυνατότητα μιας εμπορικής επικοινωνίας που θα περιλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό την συνδρομή των ασιατικών χωρών.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της ευρωπαϊκής αντίφασης είναι σήμερα η Ισπανία, με την μεσογειακή χώρα να εξελίσσεται σε βασικό πεδίο εγκατάστασης κινεζικών και κορεατικών συμφερόντων, λειτουργώντας ουσιαστικά ως «πύλη» της Κίνας προς την ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτροκίνησης.

Πιο συγκεκριμένα, κατά τους τελευταίους μήνες, παρατηρείται μια σταθερή προσπάθεια του Ισπανού πρωθυπουργού Pedro Sanchez να υπερασπιστεί ανοιχτά σε ευρωπαϊκό επίπεδο θέσεις που θεωρούνται ιδιαίτερα ευνοϊκές για το Πεκίνο, όπως η άρση των δασμών στα κινεζικά προϊόντα ή η επίσπευση της κατάργησης των κινητήρων εσωτερικής καύσης, κάτι που οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες άλλα και τα κράτη-μέλη έχουν κάνει ξεκάθαρο πως δεν επιθυμούν.

Αυτές οι τοποθετήσεις φαίνεται πως έχουν εκληφθεί από την κινεζική πλευρά ως σαφή πολιτικά μηνύματα, τα οποία θα μπορούσαν δυνητικά να διευκολύνουν την ταχεία είσοδο και εγκατάσταση κινεζικών βιομηχανικών κολοσσών στην Ισπανία, κάτι που ήδη έχει ξεκινήσει.

Η Κίνα άλλωστε έχει προχωρήσει σε τεράστια τεχνολογικά άλματα τον τελευταίο καιρό, βασιζόμενη σημαντικά στο μοντέλο της αυστηρώς ελεγχόμενης, κεντρικώς σχεδιασμένης οικονομίας της, όπου τέτοιου μεγέθους κινήσεις δεν πραγματοποιούνται χωρίς την έγκριση και τη στήριξη του κράτους. Την ίδια στιγμή, η πλειονότητα των κινεζικών αυτοκινήτων συνεχίζει να φτάνει στην Ευρώπη διά θαλάσσης, με τα κινεζικά πλοία να κινούνται πλέον αρκετά συχνά στα ευρωπαϊκά λιμάνια.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι κινήσεις της Κίνας δείχνουν πως υπάρχει μια στοχευμένη επιλογή να προχωρήσει σε μια μορφή οικονομικής «αποικιοποίησης» στην Ευρώπη, όπως δείχνει η κατασκευή δύο μεγάλων εργοστασίων μπαταριών στην Ισπανία. Το πρώτο ανήκει μεν στον όμιλο Volkswagen και βρίσκεται στο Sagunto, ενώ το δεύτερο αποτελεί κοινό εγχείρημα της Stellantis με τον κινεζικό κολοσσό CATL και κατασκευάζεται στη Zaragoza.

Και παρόλο που η εγκατάσταση κινεζικών βιομηχανικών μονάδων αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην εγχώρια οικονομία, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και προκαλώντας αλυσιδωτά κέρδη σε πολλούς κλάδους, βασικό πρόβλημα για την Ευρώπη , σύμφωνα με τους ειδικούς, παραμένει το γεγονός ότι σήμερα είναι πρακτικά αδύνατο να στηθεί και να λειτουργήσει ένα σύγχρονο εργοστάσιο μπαταριών χωρίς τη συνδρομή κινεζικής ή κορεατικής τεχνογνωσίας.

Ενδεικτικά, περίπου το 85% της παγκόσμιας παραγωγής μπαταριών βρίσκεται υπό κινεζικό έλεγχο, με το υπόλοιπο να μοιράζεται μεταξύ κορεατικών, ιαπωνικών και αμερικανικών εταιρειών.

Με άλλα λόγια, η Ευρώπη δεν διαθέτει ακόμη την τεχνολογική αυτάρκεια που απαιτείται για να κινηθεί ανεξάρτητα. Ακόμα πιο ανησυχητικό για πολλούς αναλυτές είναι το γεγονός ότι η έλλειψη τεχνογνωσίας δεν περιορίζεται μόνο στις μεγάλες επιχειρηματικές κινήσεις, αλλά εντοπίζεται και σε ατομικό επίπεδο, και συγκεκριμένα την τεχνογνωσία και την ικανότητα των εργαζομένων.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο διέρρευσαν πληροφορίες για την άφιξη περίπου 2.000 Κινέζων εργαζομένων στο εργοστάσιο μπαταριών της Stellantis στη Figueruelas, προκειμένου να αναλάβουν την κατασκευή και τη θέση της μονάδας σε λειτουργία. Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε τοπικό επίπεδο, καθώς πρόκειται για έναν οικισμό με λιγότερους από 1.300 κατοίκους, όπως είχε επισημάνει δημόσια και ο δήμαρχος της περιοχής.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, κατά τη διάρκεια επίσκεψης δημοσιογράφων στο εργοστάσιο Powerco της Volkswagen στο Sagunto, έγινε σαφές ότι Κορεάτες εργαζόμενοι έχουν αναλάβει την κατασκευή των πιο ευαίσθητων και τεχνολογικά απαιτητικών τμημάτων της μονάδας, όπως οι λεγόμενοι «καθαροί χώροι».

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η υποστήριξη αυτή θα ενισχυθεί περαιτέρω με την άφιξη έως και 800 Ασιατών εργαζομένων, Κινέζων και Κορεατών, χωρίς τους οποίους η έναρξη λειτουργίας του εργοστασίου θα ήταν πρακτικά αδύνατη.

Παράλληλα, στις Βρυξέλλες επικρατεί έντονη καχυποψία απέναντι σε αυτή την «εισροή» εργατικού δυναμικού από την Ασία. Για πολλούς, η ανησυχία δεν είναι αβάσιμη, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Northvolt, την πρώτη μεγάλη ευρωπαϊκή μονάδα παραγωγής μπαταριών, η οποία κατέρρευσε μόλις πέρυσι εξαιτίας σοβαρών προβλημάτων στη λειτουργία της.

Τότε ιδιαίτερο ντόρο είχαν προκαλέσει διάφορα «σενάρια συνομωσίας» που κυκλοφόρησαν, καθώς ευρωπαίοι εργαζόμενοι είχαν καταγγείλει τότε περιπτώσεις σαμποτάζ από Κινέζους εργαζομένους, οι οποίοι –σύμφωνα με τις καταγγελίες– παρεμπόδιζαν την παραγωγική διαδικασία αντί να τη διευκολύνουν. Η Northvolt στη Σουηδία οδηγήθηκε τελικά σε πτώχευση και σήμερα βρίσκεται υπό αμερικανικό έλεγχο.

Επισήμως, ο ρόλος των Κινέζων και Κορεατών εργαζομένων στα ισπανικά εργοστάσια είναι προσωρινός. Η αποστολή τους είναι να θέσουν σε λειτουργία τις μονάδες και να εκπαιδεύσουν το τοπικό εργατικό δυναμικό, πριν επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους.

Στην πράξη, όμως φαίνεται πως, πρόκειται για μια απολύτως κρίσιμη και αναντικατάστατη συνεισφορά, χωρίς την οποία η Ισπανία –και κατ’ επέκταση η Ευρώπη– δεν θα μπορούσε σήμερα να προχωρήσει σε εκτεταμένη παραγωγή μπαταριών, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για το μέλλον της αυτοκίνησης στην Γηραιά Ήπειρο.

Διαβάστε επίσης: