Eγκαινιάστηκε το πρώτο πιλοτικό τμήμα αυτοκινητοδρόμου με όριο 150 χλμ./ώρα, σε ένα πείραμα που θα κρίνει αν η Ευρώπη είναι έτοιμη να οδηγήσει πιο γρήγορα.

Εδώ και λίγες μέρες οι οδηγοί στην Τσεχία έχουν τη δυνατότητα να κινούνται νόμιμα με 150 χλμ./ώρα στην αριστερή λωρίδα στον αυτοκινητόδρομο D3, ανάμεσα στο Tábor και το České Budějovice. Πρόκειται για την πρώτη αύξηση του ορίου στη χώρα έπειτα από σχεδόν τριάντα χρόνια, αφού η τελευταία αλλαγή είχε γίνει το 1997, όταν η ανώτατη ταχύτητα ανέβηκε στα 130 χλμ./ώρα. Αυτή τη φορά, όμως, η νέα ρύθμιση δεν θα ισχύει μόνιμα, αλλά μόνο υπό ορισμένες συνθήκες.

Η λειτουργία του πιλοτικού προγράμματος είναι πιο «έξυπνη» απ’ ό,τι ακούγεται. Ένα σύστημα καμερών, μετεωρολογικών σταθμών και μετρητών κυκλοφορίας καθορίζει αυτόματα πότε επιτρέπεται η ταχύτητα των 150 χλμ./ώρα και πότε θα πρέπει να επανέρχεται στο καθιερωμένο όριο των 130. Το δίκτυο αυτό διαχειρίζεται η Εθνική Υπηρεσία Οδών και Αυτοκινητοδρόμων της Τσεχίας, ενώ σε περίπτωση ατυχήματος ή αυξημένης κίνησης το όριο θα μειώνεται άμεσα μέσω ειδικών ηλεκτρονικών πινακίδων μεταβαλλόμενων ενδείξεων.

Στο συγκεκριμένο τμήμα των 50 χιλιομέτρων τοποθετήθηκαν 42 τέτοιες πινακίδες, με κόστος 65 εκατομμύρια κορώνες (περίπου 2,6 εκατ. ευρώ). Το σύστημα επιτρέπει την αλλαγή του ορίου σε πραγματικό χρόνο, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και τη ροή της κυκλοφορίας. Όταν ο δρόμος είναι στεγνός και η ορατότητα καλή, οι οδηγοί θα βλέπουν στις πινακίδες το πολυπόθητο «150». Αν όμως βρέχει ή επικρατεί ομίχλη, το όριο θα επιστρέφει στα 130.

Στην πράξη, η διαφορά στον χρόνο ταξιδιού είναι μικρή. Η απόσταση των περίπου 50 χιλιομέτρων ανάμεσα στις δύο πόλεις καλύπτεται με το νέο όριο μόλις τρία λεπτά γρηγορότερα. Παρόλα αυτά, η κίνηση στην περιοχή δεν αναμένεται να αλλάξει θεαματικά, αφού πολλοί οδηγοί ήδη κινούνταν με υψηλότερες ταχύτητες, με την αστυνομία να έχει αφαιρέσει φέτος περισσότερες από 25 άδειες οδήγησης για υπέρβαση του ορίου πάνω από 50 χλμ./ώρα.

Η τσεχική αστυνομία δηλώνει ότι θα παρακολουθεί στενά την εφαρμογή του νέου μέτρου, τουλάχιστον κατά την πρώτη περίοδο. «Θα υπάρχει αυξημένη επιτήρηση, μέχρι να συνηθίσουν οι οδηγοί το νέο καθεστώς», ανέφερε εκπρόσωπος της αστυνομίας της Νότιας Βοημίας.

Παρόλα αυτά, η γενικότερη στάση των πολιτών φαίνεται θετική αλλά επιφυλακτική. Οι περισσότεροι θεωρούν πως η διαφορά είναι περισσότερο «συμβολική», αφού τα 150 χλμ./ώρα είναι ταχύτητα που ήδη τηρούν πολλοί, ειδικά στις ευθείες των αυτοκινητοδρόμων.

Η συγκεκριμένη δράση λειτουργεί ως πείραμα. Για έναν χρόνο, η κυβέρνηση θα συλλέγει δεδομένα για την κυκλοφορία, τα ατυχήματα και τη συμπεριφορά των οδηγών, ώστε να κριθεί αν το μέτρο θα επεκταθεί και σε άλλους αυτοκινητοδρόμους. Εφόσον τα αποτελέσματα είναι θετικά, η Τσεχία ενδέχεται να γίνει η πρώτη χώρα της Κεντρικής Ευρώπης που επιτρέπει συστηματικά τα 150 χλμ./ώρα σε συγκεκριμένα τμήματα του δικτύου της, δίνοντας «πάτημα» να ακολουθήσουν το παράδειγμα κι άλλες χώρες.

Όπως αναγνωρίζει πάντως ο εκπρόσωπος της υπηρεσίας δρόμων Jan Rýdl, η πρακτική ωφέλεια είναι περιορισμένη. «Η εξοικονόμηση χρόνου είναι μικρή, δύο ή τρία λεπτά το πολύ. Αλλά πρόκειται για ένα τεστ, για τους οδηγούς, για την τεχνολογία και για το μέλλον των αυτοκινητοδρόμων στη χώρα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Οι ειδικοί, ωστόσο, κρατούν αποστάσεις. Κάποιοι συγκοινωνιολόγοι υποστηρίζουν πως η αύξηση του ορίου θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε περισσότερους κινδύνους, αφού αυξημένη ταχύτητα σημαίνει μεγαλύτερη απόσταση φρεναρίσματος. Τονίζουν ότι στα 150 χλμ./ώρα ακόμη και ένα μικρό λάθος μπορεί να αποβεί μοιραίο, προσθέτοντας πως οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αυτή τη στιγμή συζητούν μείωση των ορίων για λόγους ασφάλειας και οικολογίας.

Η άλλη πλευρά της Ευρώπης

Για παράδειγμα, την ίδια στιγμή, στην άλλη άκρη της Ευρώπης, η Ελβετία ακολουθεί την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Παρά το υψηλό επίπεδο ανάπτυξης και τις υποδειγματικές της υποδομές, η κυβέρνηση αποφάσισε να μειώσει το ανώτατο όριο ταχύτητας στα 80 χλμ./ώρα σε τμήματα των αυτοκινητοδρόμων κατά τις ώρες αιχμής.

Ο κύριος λόγος δεν είναι η οδική ασφάλεια, αλλά η αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, καθώς οι οδηγοί στη χώρα χάνουν πλέον διπλάσιο χρόνο σε μποτιλιαρίσματα σε σχέση με το 2019. Πάνω από 1.000 χιλιόμετρα εθνικού δικτύου έχουν ήδη εξοπλιστεί με ηλεκτρονικές πινακίδες που προσαρμόζουν δυναμικά το όριο ταχύτητας, ενώ ως το 2030 το μέτρο θα καλύπτει σχεδόν το μισό δίκτυο της χώρας.

Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Γραφείο Αυτοκινητοδρόμων της Ελβετίας, η μέση ταχύτητα των 80 χλμ./ώρα αυξάνει τη ροή της κυκλοφορίας, μειώνει τις αλλαγές λωρίδας και περιορίζει τα φρεναρίσματα, διατηρώντας σταθερό και αποδοτικό ρυθμό κίνησης.

Διαβάστε επίσης